فیلترسازی
رادیوتراپی مهمترین و بهترین روش دردرمان انواع سرطان میباشند در واقع علاوه بر جراحی و شیمی درمانی، رادیوتراپی ستون سوم درمان مدرن سرطان است.
در رادیوتراپی، دوز بالایی از اشعه یونیزان به یک منطقه محدود محلی، به اصطلاح حجم هدف (شامل تومور و منطقه گسترش آن) تابش می شود هدف این است که تومور را از بین ببریم.
رادیوتراپی برایدرمان انواع تومورهای جامد ازجمله تومورهای مغز، پستان، دهانه رحم، حنجره، ریه، پانکراس، پروستات، پوست، نخاع، معده، رحم و یابرخی تومورهای خوش خیم بکار می رود.
بسته به نوع و محل سرطان، انکولوژیست های پرتودرمانی از چهار نوع پرتودرمانی به طور جداگانه یا ترکیبی استفاده می کنند:
- خارجی (تله تراپی)
- داخلی (براکی تراپی)
- رادیوتراپی حین عمل جراحی (IORT)
- رادیوتراپی سیستمیک
برای انجام درمان لازم، یک تیم از متخصصان واجد شرایط مورد نیاز است: یک انکولوژیست پرتو، یک فیزیکدان پزشکی و یک تکنسین رادیولوژی، که از اشعه برای از بین بردن تومور با حداقل اسیب به سلول های سالم استفاده می کنند.
رادیوتراپی حین عمل جراحی
. در این روش بیمار حین عمل جراحی و بعد از برداشتن تومور ( حتی گاهی از اوقات بافت تومور که غیر قابل جراحی می باشد) تحت پرتودرمانی قرار می گیرد. بدین ترتیب بافت هدف مستقیما در مقابل پرتوهای یونیزان قرار گرفته و حداقل تابش به بافت های سالم اطراف انتقال داده می شود که به همین علت این روش به رادیوتراپی دقیق(Precise Radiotherapy) مشهور می باشد.
این روش،رایج ترین روش رادیوتراپی می باشد .در این روش دستگاه ،بدن بیمار را لمس نمی کند، ولی دور او می چرخد، و در همین حالت از جهت های مختلف به قسمت های تومورال بیمار پرتو می تاباند.
این عمل باید هر روز دوبار و طی چند هفته انجام شود.
مدت زمانی کهبرایاین نوع درمان وجود دارد 20 الی 30 دقیقه میباشد که بصورت سرپایی انجام میشود و معمولا بیماران مشکل حادی ندارند. ازمواردی که میتوان بااین نوع رادیوتراپی بهدرمان اعضای مختلف اشاره کرد، عبارتند از:
- سرطان دهانه رحم
- سرطان سینه
- سرطان واژن
- سرطان پروستات
- سرطان حنجره
- سرطان سر و گردن
رادیوتراپی خارجی برایبهبود دروضعیت سرطان درمراحل اولیه است. همچنین این روش میتواند بهکاهش درد نواحی مورد نظر کمک بسیاری کند.
برخلاف درمان با تابش خارجی(EBT) که در آن منبع تابش اشعه پر انرژی که در بیرون از بدن بیمار قرار می گیرد، براکی تراپی مستلزم قرارگیری مواد رادیواکتیو مستقیما داخل تومور ویا در مجاور آن است.
این منبع تا مدت ها دربدن باقی میماند و بعد ازآن برداشته میشود. دربراکی تراپی فقط تومورها درمان میشوند و دیگر بافتهای سالم بدن آسیب نمی بینند.
رادیوتراپی داخلی دربیمارستان بصورت سرپایی و یابابستری شدن دربیمارستان انجام میشود. کاربردهای براکی تراپی عبارتست از:
درمان سرطان دهانه رحم
درمان سرطانهای راست روده
درمان سرطان کیسه صفرا
درمان سرطان مری
درمان سرطان چشم
این روش با رادیوتراپی خارجی و یاشیمی درمانی انجام شود.
رادیوتراپی سیستمیک
این نوع رادیوتراپی،با پرتو درمانی داخلی بامنبع مایع انجام میشود و طی آن داروی رادیواکتیو از طریق بلع یا تزریق وریدی از طریق خون بهبافتهای سرطانی میرسد و باعث از بین رفتن سلول های سرطانی میشود.عوارض احتمالی رادیوتراپی چیست؟
هر درمان و یاهر نوع دارو دارای عوارض جانبی می باشد و ممکن است تمامی افراد درگیر آن عوارض شوند و یا هیچکس عوارض خاصی را ازخود نشان ندهد. اما عوارض احتمالی حاصل از رادیوتراپی عبارتند از:خستگی
ضعف عمومی
تحریک پوست
قرمزی
خواب آلودگی
کاهش انرژی
عوارض ذکر شده موقتی بوده و با استراحت کافی ازبین خواهند رفت.اگر درحین رادیوتراپی دچار عارضه پوستی هستید موارد زیر میتواند کمک کننده باشد.
با توجه بهامکان نازک شدن پوست درحین رادیوتراپی بهتر است در صورت نیاز بهاستفاده ازهرگونه لوازم پوستی حتما باپزشکتان مشورت کنید.
پوشیدن لباسهای نرم و گشاد
عدم استفاده ازعطر و ادکلن ها روی پوست تحت درمان رادیوتراپی
استفاده ازآب ولرم و یاصابون سبک
محافظت ازپوست در برابر آفتاب
ازکیسه آبگرم و یاآب سرد روی پوست استفاده نکنید زیرا احتمالا در رادیوتراپی سبب افزایش حساسیت پوست شود.
درصورت نیاز بهاستفاده ازپماد، کرم، لوسیون و یادرمانهای خانگی حتما با پزشک معالجتان مشورت نماییدسوالات متداول
- رادیوتراپی چیست و چگونه عمل میکند؟
رادیوتراپی (پرتودرمانی) نوعی درمان است که از پرتوهای با انرژی بالا، مانند اشعه ایکس، برای تخریب سلولهای سرطانی یا کوچک کردن تومورها استفاده میکند. این پرتوها به DNA سلولهای سرطانی آسیب میزنند، که در نتیجه توانایی آنها برای تقسیم و رشد مختل شده و در نهایت از بین میروند. رادیوتراپی میتواند به صورت خارجی (از دستگاهی بیرون از بدن) یا داخلی (از طریق مواد رادیواکتیو در داخل بدن) اعمال شود.- عوارض جانبی رادیوتراپی چیست و آیا این عوارض دائمی هستند؟
عوارض جانبی رادیوتراپی به محل درمان، دوز پرتودهی و وضعیت جسمانی بیمار بستگی دارد. عوارض شایع شامل خستگی، تحریک پوستی، ریزش مو در ناحیه درمان و کاهش اشتها است. بیشتر این عوارض به مرور زمان و پس از پایان درمان از بین میروند، اما برخی از عوارض ممکن است به صورت طولانیمدت باقی بمانند. پزشک میتواند راهکارهایی برای کاهش این عوارض ارائه دهد.- رادیوتراپی چه تفاوتی با شیمیدرمانی دارد؟
رادیوتراپی و شیمیدرمانی هر دو روشهایی برای درمان سرطان هستند، اما عملکرد و نحوه تأثیرگذاری آنها متفاوت است. رادیوتراپی به صورت موضعی عمل میکند و به طور مستقیم بر روی سلولهای سرطانی در یک منطقه خاص اثر میگذارد، در حالی که شیمیدرمانی از داروهایی استفاده میکند که در سراسر بدن گردش میکنند و میتوانند به سلولهای سرطانی در هر نقطهای آسیب برسانند. به همین دلیل، رادیوتراپی بیشتر در مواردی استفاده میشود که تومور موضعی است، در حالی که شیمیدرمانی در مواردی که سرطان به دیگر نقاط بدن گسترش یافته کاربرد بیشتری دارد.