شكاف كام يا لب شكري چست؟

آیا می‌دانستید که شکاف کام می‌تواند نه‌تنها بر گفتار و تغذیه، بلکه بر عزت نفس کودک نیز تأثیر بگذارد؟ در این مقاله نگاهی دقیق به این اختلال مادرزادی و روش‌های درمان مدرن آن خواهیم انداخت.

شکاف کام: علائم، درمان‌ها و نقش تصویربرداری پزشکی در تشخیص شکاف کام چیست؟

شکاف کام (Cleft Palate) یکی از ناهنجاری‌های مادرزادی است که در آن سقف دهان (کام) به‌طور کامل شکل نمی‌گیرد. این شکاف ممکن است در بخش سخت کام (استخوانی) یا نرم کام (بافت عضلانی) یا هر دو رخ دهد. گاهی همراه با شکاف لب نیز دیده می‌شود که به آن لب شکری گفته می‌شود.

علائم شکاف کام

علائم بسته به شدت شکاف متفاوت‌اند، اما رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• خروج شیر یا غذا از بینی هنگام تغذیه نوزاد

• صدای تو دماغی یا اختلال در گفتار

• عفونت‌های مکرر گوش میانی

• مشکلات شنوایی

• اختلال در رشد دندان‌ها و فک بالا

علل و عوامل خطر

علت دقیق شکاف کام هنوز کاملاً مشخص نیست، اما عوامل زیر نقش دارند:

• ژنتیک و سابقه خانوادگی

• مصرف داروهای خاص در دوران بارداری (مانند داروهای ضدصرع)

• مصرف سیگار یا الکل توسط مادر

• دیابت یا اضافه‌وزن مادر در دوران بارداری

• سندروم‌های ژنتیکی مانند سندروم پیر رابین یا استیکلر

  روش‌های تشخیص شکاف کام

  تشخیص شکاف کام معمولاً در بدو تولد انجام می‌شود، اما برخی انواع مانند شکاف زیرمخاطی ممکن است دیرتر شناسایی شوند. روش‌های تصویربرداری پزشکی نقش مهمی در تشخیص دقیق دارند.
• تصویربرداری پزشکی و نقش آن در تشخیص

فلوروسکوپی به‌ویژه در بررسی عملکرد دینامیک کام هنگام بلع یا گفتار بسیار مؤثر است، زیراتصاویر زنده و متحرک ارائه می‌دهد.

بخش تصويربرداري بيمارستان فوق تخصصي مادر و كودك غدير شيراز تنها مركز انجام دهنده فلوروسكوپي در جنوب كشور ميباشد. جهت اخذ نوبت از اين مركز ميتوانيد از سايت پرتوياب اقدام نماييد.

🛠️درمان شکاف کام

درمان شکاف کام چندمرحله‌ای و تیم‌محور است و شامل موارد زیر می‌شود:

👶1-جراحی

• جراحی ترمیم کام: معمولاً در سن ۹ تا ۱۲ ماهگی انجام می‌شود.

• جراحی‌های تکمیلی: برای اصلاح فرم بینی، لب یا فک در سنین بالاتر.

🗣️ 2-گفتاردرمانی

• آموزش تلفظ صحیح و کاهش صدای تو دماغی
• مداخله زودهنگام برای بهبود گفتار

👂 3-درمان شنوایی

• استفاده از لوله‌های تهویه گوش در صورت عفونت‌های مکرر
• بررسی دوره‌ای شنوایی تا سنین نوجوانی

🦷 4-ارتودنسی و دندانپزشکی

• اصلاح موقعیت دندان‌ها
• مراقبت ویژه از دندان‌های درگیر شکاف

🧬 5-مشاوره ژنتیک

• بررسی احتمال تکرار در فرزندان بعدی
• تشخیص سندروم‌های همراه

💡 نکات مهم برای والدین

نوزادان دارای شکاف کام نیاز به تغذیه خاص دارند (شیشه‌شیر مخصوص).

حمایت روانی از کودک و خانواده بسیار مهم است.

درمان زودهنگام می‌تواند کیفیت زندگی کودک را به‌طور چشمگیری بهبود بخشد.