پوکی استخوان را می‌توان جزو بیماری‌های ناراحت‌کننده و دردناکی دانست که در صورت عدم درمان، می‌تواند ریسک زیادی را بر روی سلامتی افراد ایجاد کند. که خوشبختانه حین سال ها تحقیق هم آمپول‌های مختلفی درست شدند که همگی آن ها می‌توانند باعث بهبود این مشکلات و درمان بیمار شوند.
به صورت خلاصه برای درمان پوکی استخوان، چند نوع آمپول به کار می‌رود:
- بیس فسفونات‌ها مانند زولدرونیک اسید (Reclast
- دنوماپ (Prolia)
- تری پاراتید (Forteo)،
- روموزوزوماب (Evenity
این داروها بسته به شرایط بیمار، شدت بیماری، و میزان پاسخ به درمان تجویز می‌شوند.
آمپول های درمان پوکی استخوان چیست؟
برای درمان پوکی استخوان، چندین نوع آمپول پوکی استخوان وجود دارد که هر کدام از آنها با مکانیسم‌های مختلفی به تقویت استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی کمک می‌کنند.
این داروها بسته به شدت بیماری، شرایط خاص هر بیمار و پاسخ به درمان تجویز می‌شوند. در ادامه، به توضیح انواع این آمپول‌ها می‌پردازیم:
بیس فسفونات‌ها (Bisphosphonates)
این گروه از داروها شامل زولدرونیک اسید (Reclast) است که به صورت تزریقی استفاده می‌شود. بیس فسفونات‌ها از فعالیت سلول‌های تخریب‌کننده استخوان (استئوکلاست‌ها) جلوگیری می‌کنند و به این ترتیب سرعت از دست دادن تراکم استخوان را کاهش می‌دهند. زولدرونیک اسید به صورت سالیانه تزریق می‌شود و تأثیر قابل‌توجهی در کاهش خطر شکستگی‌های استخوانی در بیماران پوکی استخوان دارد.
دنوماپ (Denosumab)
این دارو با نام تجاری Prolia شناخته می‌شود و به صورت زیرجلدی هر شش ماه یک بار تزریق می‌شود. دنوماپ یک آنتی‌بادی مونوکلونال است که از فعالیت پروتئینی به نام RANKL جلوگیری می‌کند.
این پروتئین مسئول تحریک سلول‌های استئوکلاست برای تجزیه استخوان است. با مهار RANKL، دنوماپ تراکم استخوان را افزایش می‌دهد و خطر شکستگی را کاهش می‌دهد. و باعث درمان پوکی استخوان می شود.
تری پاراتید (Teriparatide)
این دارو با نام تجاری Forteo در دسترس است و یک فرم مصنوعی از هورمون پاراتیروئید می‌باشد. برخلاف بیس فسفونات‌ها و دنوماپ که به کاهش تخریب استخوان کمک می‌کنند، تری پاراتید با تحریک تشکیل استخوان جدید تراکم استخوان را افزایش می‌دهد. این دارو به صورت روزانه تزریق زیرجلدی می‌شود و معمولاً برای بیمارانی که دارای پوکی استخوان شدید یا سابقه شکستگی هستند، تجویز می‌شود. و به مرور موجب درمان پوکی استخوان می گردند.
روموزوزوماب (Romosozumab)
این دارو با نام تجاری Evenity شناخته می‌شود و مکانیسم دوگانه‌ای دارد؛ به طوری که هم باعث افزایش تشکیل استخوان می‌شود و هم تجزیه آن را کاهش می‌دهد. روموزوزوماب به صورت ماهانه برای یک دوره ۱۲ ماهه تزریق می‌شود و معمولاً برای زنانی که بعد از یائسگی دچار پوکی استخوان شدید هستند و خطر شکستگی بالایی دارند، تجویز می‌شود.
هر یک از این داروها دارای مزایا و عوارض جانبی خاصی است و انتخاب آن ها بستگی به شرایط و نیازهای بیمار دارد. برای مثال، دنوماپ برای بیمارانی که نمی‌توانند بیس فسفونات‌ها را تحمل کنند، گزینه مناسبی است.
در حالی که تری پاراتید برای کسانی که نیاز به تحریک تشکیل استخوان دارند، مناسب‌تر است. عوارض جانبی شامل درد عضلات و استخوان‌ها، واکنش‌های پوستی در محل تزریق، و نادرتر، مشکلات قلبی عروقی یا آرواره می‌باشد پزشکان با توجه به وضعیت کلی بیمار، سلامت عمومی و سابقه شکستگی، یکی از این داروها را برای مدیریت و درمان پوکی استخوان تجویز می‌کنند.
علت پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان، یا استئوپروز، بیماری‌ای است که در آن استخوان‌ها به تدریج تراکم و استحکام خود را از دست می‌دهند و به راحتی دچار شکستگی می‌شوند. عوامل متعددی باعث بروز این بیماری می‌شوند.
یکی از دلایل اصلی، کاهش هورمون‌های جنسی مانند استروژن در زنان و تستوسترون در مردان است، به ویژه پس از یائسگی، که موجب افزایش سرعت از دست دادن استخوان می‌شود.
عوامل ژنتیکی نیز نقش مهمی دارند؛ افرادی که در خانواده‌شان سابقه پوکی استخوان وجود دارد، بیشتر در معرض خطر هستند. همچنین، سبک زندگی ناسالم، مانند کمبود فعالیت بدنی، رژیم غذایی نامناسب و مصرف ناکافی کلسیم و ویتامین D، می‌تواند به ضعیف شدن استخوان‌ها کمک کند.
مصرف زیاد الکل، سیگار کشیدن و برخی بیماری‌های مزمن مثل روماتیسم مفصلی یا مشکلات تیروئید نیز از عوامل خطرزا هستند.
استفاده طولانی‌مدت از برخی داروها، مانند کورتیکواستروئیدها، نیز به کاهش تراکم استخوان می‌انجامد. پوکی استخوان به آرامی پیشرفت می‌کند و معمولاً تا زمان شکستگی قابل‌تشخیص نیست، بنابراین پیشگیری و تشخیص به‌موقع اهمیت بسیاری دارد.
نحوه تهیه آمپول های پوکی استخوان
برای تهیه آمپول‌های درمان پوکی استخوان در ایران، مانند زولدرونیک اسید، دنوسوماب (پرولیا)، و تری‌پاراتید، می‌توانید به داروخانه‌های معتبر و تخصصی مراجعه کنید. این داروها معمولاً در داروخانه‌های بیمارستانی یا داروخانه‌های تخصصی تامین دارو یافت می‌شوند. برای دسترسی به این داروها، معمولاً نیاز به نسخه پزشک متخصص دارید، زیرا این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شوند. برخی از داروخانه‌های معتبر نیز خدمات مشاوره‌ای درباره نحوه مصرف و عوارض جانبی این داروها ارائه می‌دهند.
همچنین، می‌توانید از طریق شرکت‌های توزیع دارویی که خدمات تأمین داروهای خاص را ارائه می‌دهند، اطلاعاتی درباره موجودی این داروها کسب کنید یا در صورت کمبود از داروهای وارداتی، به مراکز تامین داروی نایاب مراجعه کنید.
سخن پایانی
آمپول‌های رایج برای درمان پوکی استخوان در ایران شامل بیس‌فسفونات‌ها (مانند آلندرونات و زولدرونیک اسید)، دنوسوماب (پرولیا)، تری‌پاراتید، و روموزوزوماب هستند. این داروها به افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی کمک می‌کنند.
بیس‌فسفونات‌ها باز جذب مواد معدنی استخوان را کاهش می‌دهند، دنوسوماب جذب استخوان را مهار می‌کند، و تری‌پاراتید با تحریک تولید استخوان جدید عمل می‌کند. تمامی این آمپول‌ها باید تحت نظر پزشک و با نسخه تهیه و مصرف شوند تا عوارض جانبی به حداقل برسد.
سوالات پایانی
- چه آمپول‌هایی برای درمان پوکی استخوان استفاده می‌شود؟
آمپول‌های رایج شامل بیس‌فسفونات‌ها (مانند زولدرونیک اسید)، دنوسوماب (پرولیا)، تری‌پاراتید و روموزوزوماب هستند که به افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر شکستگی کمک می‌کنند.
- چگونه این آمپول‌ها به درمان پوکی استخوان کمک می‌کنند؟
بیس‌فسفونات‌ها جذب مواد معدنی از استخوان را مهار می‌کنند، دنوسوماب بازجذب استخوان را مهار می‌کند، و تری‌پاراتید با تحریک تولید استخوان جدید باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود.
- آیا استفاده از این آمپول‌ها عوارض جانبی دارد؟
بله، عوارض ممکن است شامل علائم گوارشی، درد عضلانی-اسکلتی، هیپوکلسمی (در دنوسوماب) و واکنش‌های محل تزریق باشد که باید تحت نظارت پزشک مدیریت شوند.
- آیا این داروها در ایران موجود هستند؟
بله، این داروها در داروخانه‌های معتبر و بیمارستانی ایران با نسخه پزشک قابل تهیه هستند.
- چه کسانی نباید از این آمپول‌ها استفاده کنند؟
بیماران با مشکلات شدید کلیوی، هیپوکلسمی درمان‌نشده یا حساسیت به مواد تشکیل‌دهنده دارو نباید از این آمپول‌ها استفاده کنند.
کاردیاک(--چگونه-انجام-می-شود؟.jpg "ام آر آی قلبی (کاردیاک) چگونه انجام می شود؟")
