کوردوسنتز چیست
آزمایش کوردوسنتز یا(PUBS) نوعی آزمایش تشخیصی است که خون جنین را برای تشخیص ناهنجاریهای جنینی مورد بررسی قرار میدهد و میتواند کم خونی یا سایر اختلالات ژنتیکی جنین را نشان دهد و نمونه گیری خون بند ناف از راه پوست انجام می شود. تست کوردوسنتز به صورت تهاجمی انجام میشود و ابعاد مختلفی دارد که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
این آزمایش با آمنیوسنتز فرق میکند و میتواند به شناسایی مشکلات متعدد در جنین در حال رشد کمک کند. البته این روش از آمنیوسنتز و نمونه برداری از پرزهای کوریونی (CVS) رواج کمتری دارد. با این حال، همچنان در مواردی که این آزمایشها و روشها نمیتوانند اطلاعات لازم را ارائه دهند، از روش پاپز استفاده میشود.
8 کاربرد آزمایش کوردوسنتز
این تست اگرچه نمیتواند نقص لوله عصبی را آزمایش کند، اما اغلب برای تشخیص موارد زیر مورد استفاده قرار میگیرد:
ناهنجاریهای ژنتیکی یا کروموزومی مثل سندرم داون
- کم خونی جنین (پایین بودن تعداد گلبول قرمز سالم جنین)
- ایزوایمونیزاسیون در اختلالات RH (زمانی که خون فرد باردار با خون جنین سازگار نیست)
- وترومبوسیتوپنی(پایین بودن تعداد پلاکت)
- کاهش سطح اکسیژن جنین
- وجود اختلالات خونی نظیر بیماری همولیتیک جنین که در آن گلبولهای قرمز خون بهسرعت تجزیه میشوند.
- عفونتهای جنینی (توکسوپلاسموز یا سرخچه، هیدروپس غیر ایمنی)
- تجویز دارو به جنین و انجام انتقال خون
- انتقال سلولهای بنیادی ( این روش تاکنون، برای درمان موفقیت آمیز افراد مبتلا به بیماریهایی مانند نقص ایمنی ترکیبی شدید (SCID) و تالاسمی بتا استفاده شده است)
زمان انجام آزمایش کوردوسنتز
این آزمایش بعد از هفته 18 بارداری انجام میشود
بین هفته های 18 تا 23 ، کوردوسنتز معمولاً در مطب انجام می شود.پس از 24 هفته ، در صورت وجود هرگونه عارضه ای که ممکن است به سزارین اضطراری نیاز داشته باشد ، در بیمارستان انجام می شود.
از کوردوسنتز به اندازه گذشته استفاده نمی شود زیرا آزمایشات تشخیصی قبل از تولد وجود دارد که می تواند به جای آن استفاده شود که خطر کمتری برای جنین دارد ، مانند آمنیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای جفتی (CVS). اگر آزمایشات دیگر اطلاعات کافی را ارائه ندهند ، کوردوسنتز انجام خواهد شد.
هنگامی که این کار در بیمارستان انجام می شود ، در صورت لزوم عمل جراحی معمولاً از شما خواسته می شود بعد از نیمه شب ناشتا بمانید. ابتدا سونوگرافی برای تعیین محل قرارگیری بند ناف در جفت انجام می شود. با استفاده از راهنمایی سونوگرافی ، یک سوزن بسیار نازک از طریق شکم و دیواره رحم به بند ناف وارد می شود تا نمونه خون را بدست آورد. سپس به آزمایشگاه ارسال می شود و ارائه نتایج معمولاً حدود 72 ساعت طول می کشد. بعد از انجام این عمل ، ممکن است چد ساعتی بستری باشید تا شرایط شما مورد بررسی قرار بگیرد. متخصص زنان و زایمان ممکن است استراحت در رختخواب را برای بقیه روز پیشنهاد دهد ، اما معمولاً می توانید روز بعد روال معمول خود را از سر بگیرید.
اگر موارد غیرعادی مانند خونریزی واژن یا نشت مایعات را مشاهده کردید یا علائمی مانند تب یا لرز پیدا کردید ، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
7 خطر و عارضه جانبی کوردوسنتز برای مادر و جنین
اگرچه کوردوسنتز روشی ایمن به حساب می آید، ولی به عنوان یک آزمایش تشخیصی تهاجمی شناخته می شود که خطر و عوارضی (از جمله مرگ جنین) را به همراه دارد البته در بیشتر موارد، مزایای انجام این آزمایش بیشتر از خطرات آن است. پزشک تنها در صورتی که گزینه های دیگر در دسترس نبوده یا نتیجه آن ها سریع آماده نشود، توصیه به انجام این روش می کند. از هر 100 عمل 1 تا 2 مورد به سقط جنین منتهی می شود.
خونریزی: این روش در ۳۰ درصد موارد میتواند منجر به خونریزی در محل وارد کردن سوزن به بند ناف شود.
- هماتوم بند ناف: جمع آوری خون در بند ناف نیز ممکن است در برخی موارد رخ دهد که در بیشتر مواقع نگران کننده نیست و میتوان آنرا برطرف کرد.
- خونریزی جنین-مادر: این زمانی اتفاق میافتد که خون جنین وارد سیستم گردش خون مادر میشود. البته معمولا مقدار کمی است و مشکلی ایجاد نمیکند.
- عفونت: به ندرت، این روش ممکن است باعث عفونت در والدین یا جنین نیز شود. با این حال، اگر پزشک شما احتیاط به خرج دهد، خطر این اتفاق کم است.
- کاهش ضربان قلب جنین: کاهش ضربان قلب جنین نیز معمولاً موقتی است و در عرض پنج دقیقه برطرف میشود.
- سقط جنین: میزان سقط جنین در کوردوسنتز حدود یک و سه دهم تا یک و نه دهم درصد است.
- پارگی زودرس غشاها (PROM)
اگر بعد از کوردوسنتز این علائم در بدنتان باقی ماند یا بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید
در صورت بروز علائم زیر نیز باید با پزشک تماس گرفت:
- تب
- لرز
- نشت مایع آمنیوتیک
قبل از تصمیم به ادامه کار ، با پزشک خود در مورد تمام خطرات احتمالی و معنی این مسئله برای شما صحبت کنید. بسته به شرایط پزشکی ، محل جفت ، سلامت جنین و سابقه پزشکی شما ، پزشک شما می تواند در مورد اینکه آیا این یک روش مناسب برای شما است یا خیر ، بحث کند.