سی تی اسکن چیست؟

 ^{برش‌نگاری رایانه‌ای یا توموگرافی رایانه‌ای (به انگلیسی: Computerized Tomography) یا به اصطلاح سی‌تی اسکن، روشی نوین است که یک روش تصویربرداری تشخیصی است که از ترکیب اشعه ایکس و فناوری کامپیوتری برای تولید تصاویری از داخل بدن استفاده می کند. تصاویر دقیقی از هر قسمت بدن، ازجمله استخوان ها، ماهیچه ها، چربی، اندام ها و رگ های خونی را نشان می دهد.}

^{در این روش، کالبد انسان یا دیگر جانوران به صورت لایه‌به‌لایه برانداز (اسکن) می‌شود و بدین ترتیب بخش‌های درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت می‌گردد.}

^{این روش به خصوص برای آزمایش و بررسی افرادی که دارای صدمات داخلی حاصل از تصادفات یا انواع تروما هستند بسیار مناسب است.}

^{تشخیص تومورها، بررسی خونریزی داخلی، یا بررسی سایر آسیب ها یا آسیب های داخلی انجام شود. همچنین می تواند برای بیوپسی بافت یا مایع استفاده شود.}

 ^{تصاویر سی تی اسکن اطلاعات مفصل تر و دقیق تری نسبت به اشعه ایکس فراهم می کند. سی تی اسکن کاربردهای بسیاری دارد} 

^{بیمار موقع انجام سی تی اسکن مغز یا هر جای دیگر بدن داخل دستگاهی شبیه به تونل دراز می‌کشد و در حالی‌ که دستگاه می‌چرخد، با تابش اشعه ایکس تصاویری از زوایای گوناگون بدن او می‌گیرد. این تصاویر سپس به کامپیوتر فرستاده و در آنجا برای ایجاد تصاویری از برش‌ها مختلف بدن ترکیب می‌شوند.}

^{سی تی اسکن اسپیرال}

سی تی اسکن‌هایی که امروزه به‌کار گرفته می‌شوند، همگی اسپیرال یا همان مارپیچی هستند. این به معنای آن است که منبع پرتو ایکس مثل مارپیچ به دور بدن فرد می‌رود و جهت‌های مختلفی را برای تصویربرداری انتخاب می‌کند.

این باعث می‌شود تمام لایه‌های بدن مورد بررسی قرار گرفته و حتی داخلی‌ترین اجزا نیز از تصویربرداری دور نمانند. این کار کمک زیادی به شناخت و تشخیص بیماری‌های مختلف می‌کند.

 

 کاربردهای سی تی اسکن

• تشخیص عفوت‌ها، اختلالات استخوانی و ماهیچه ای همچون تومور استخوانی و یا شکستگی • شناسایی محل توده‌ها و تومورها از جمله سرطان • بررسی رگ‌های خونی و سایر ساختارهای داخلی • ارزیابی وسعت آسیب‌های داخلی و خون‌ریزی داخلی • بررسی تأثیرگذاری درمان‌ها بر عارضه‌های خاصی از جمله سرطان و بیماری قلب راهنمایی و کمک به فرآیندهایی همچون جراحی، بیوپسی و پرتودرمانی شناسایی و نظارت بر بیماری ها و شرایطی همچون سرطان، بیماری قلبی، ندول (nodule) های ریوی و توده کبد

 ^{فرق سی تی اسکن و ام آر آی} 

^{در کل هر دو روش، روش‌های تصویربرداری از اجزای درونی بدن هستند. اولین و اصلی‌ترین تفاوت، منبع یا همان پرتو مورد استفاده در دستگاه‌ها است.در ام آر آی شاهد استفاده از امواج رادیویی هستیم؛ در حالی که در سی تی اسکن از اشعه‌های ایکس برای تصویربرداری استفاده می‌شود. معمولا زمان انجام ام آر آی نیز کمی بیشتر از سی تی اسکن است.همچنین برخلاف سی تی اسکن که ساختار کلی از بدن را به نمایش می‌گذارد، ام ار آی به صورت جزئی‌تری تصاویر را ثبت و به نمایش می‌گذارد.در مورد هزینه آن‌ها هم باید گفت که هزینه ام ار آی کمی بیشتر است.همچنین به دلیل اثرات مخرب اشعه ایکس، در صورت تکرار چندین باره این روش ممکن است اثرات منفی روی بدن فرد به وجود بیاید.همچنین سی تی اسکن برای مواقع اضطراری مناسب‌تر است، چون نتیجه آن سریع‌تر آماده می‌شود.}

 

عوارض سی تی اسکن

سی تی اسکن معمولا عوارض خاصی ندارد؛ اما قرارگرفتن مداوم فرد در معرض اشعه ممکن است خطر بروز سرطان را افزایش دهد.

یکی از عوارض جانبی بسیار نادر سی تی اسکن، واکنش آلرژیک جدی به ماده کنتراست حاوی ید است.

اگر سابقه‌ی واکنش قبلی به ماده‌ی کنتراست را دارید، حتماً متخصص رادیولوژی را از این موضوع آگاه کنید.

در افراد باسابقه آلرژی شدید به ماده کنتراست، سی تی باید بدون کنتراست انجام شود. البته در موارد خاص می‌توان این واکنش آلرژیک را با مصرف پیش داروهای استروئید و آنتی‌هیستامین کنترل کرد.